Zbliża się koniec 2023 r., swoimi wykonanymi pracami, trudności i planami na przyszłość dzielą się Marina Kizielewicz, kierownik Centrum Opieki Centrum Kryzysowego Rodziny i Dziecka Rejonu Wileńskiego oraz Tomasz Pileckas, kierownik Centrum Dobrobytu Rodziny i Dziecka Rejonu Wileńskiego.
„Zbliża się do końca rok 2023. Witając rok 2024 zatrzymujemy się na chwilę, aby pocieszyć się rodziną, bliskimi, prezentami i dobrym nastrojem w okresie świątecznym. Dla nas wszystkich potrawy wigilijne takie jak opłatki, kisiel, ryby, mandarynki to nasza tradycja, wiara i rzeczy wspaniałe, choć oczywiste. Są to rzeczy oczywiste dla nas, dla Was i dla wielu innych, ale daleko nie dla wszystkich” – w tak ciepłych i pięknych słowach Tomasz Pileckas opisuje okres oczekiwania na wyjątkowe Święta Bożego Narodzenia.
Twierdzi, że na Litwie we wspólnotowych domach opieki przebywa ponad 1 200 dzieci. Z różnych powodów, przeważnie same dzieci, nie miały na to wpływu. Losy tych dzieci są efektem działań dorosłych, a same dzieci nie mają niestety wpływu na swój los. Ich losy zazwyczaj zależą od innych, mniej lub bardziej odpowiedzialnych dorosłych. Bywają chwile, kiedy ich wątłe barki muszą dźwigać niemożliwy ciężar, ale później te trudne doświadczenia czynią ich dojrzałymi i one wyrastają na silnych ludzi, odpowiedzialne osobowości. Celem, dążeniem i odpowiedzialnością nas wszystkich jest dojrzeć skrzywdzone przez życie dziecko i wychować je na człowieka poczciwego, który będzie twardo podążał drogą życia.
Marina Kizielewicz cieszy się, że sądząc po statystykach i obserwując rosnącą liczbę rodzin gotowych i chętnych do opieki zastępczej, ludzie coraz aktywniej angażują się w opiekę zastępczą i troskę o dzieci. W 2023 r. 35 rodzin ukończyło szkolenia w ośrodkach opiekuńczych rejonu wileńskiego według głównego programu szkoleniowo-doradczego dla opiekunów (patronów), opiekunów dyżurnych, rodziców adopcyjnych, pracowników wspólnotowych domów dziecka, przeznaczonego dla przyszłych opiekunów. Cieszy fakt, że w rejonie wileńskim rośnie liczba zmotywowanych opiekunów, coraz więcej mieszkańców jest zdeterminowanych, by pomagać dzieciom pozostawionym bez opieki rodzicielskiej.
Zdaniem kierowników ośrodków opiekuńczych, jest wiele rodzin, które chcą zaopiekować się małymi i bardzo małymi dziećmi, ale we wspólnotowych domach opieki dla dzieci rejonu wileńskiego na rodziny czekają nastolatki i rodzeństwo rodzin wielodzietnych. Podobnie jak my, gdy byliśmy dziećmi, one również pragną miłości, ciepła i odrobiny uwagi. Marina Kizielewicz cieszy się, że w tym roku ich placówce opiekuńczej udało się znaleźć opiekunów dla dwójki nastolatków, którzy ferie zimowe spędzą w rodzinnym gronie. Największym wyzwaniem dla ośrodków opiekuńczych jest znalezienie opiekunów dla starszych dzieci.
Tomasz Pileckas podczas kilkuletniej pracy zawodowej zauważył, że ludzie często boją się i unikają odpowiedzialności za opiekę nad dziećmi ze względu na ich cechy wrodzone, nie wiadomo, jak genetyka biologicznych rodziców wpłynęła na dzieci, jakie złe rzeczy po nich odziedziczyli i czy będą podatni na przemoc, uzależnienia czy jeszcze gorsze rzeczy. Jednak zawsze zapomina się o drugiej stronie medalu, o wpływie rodziny chcącej wychowywać dziecko lub adoptować na dziecko i własną edukację rodziny. Dobrym przykładem jest to, że dzieci nie rodzą się ze znajomością języka chińskiego, angielskiego czy hiszpańskiego, uczą się stopniowo, słysząc język, gesty, wymowę itp. otaczających je osób. Kierując się tą zasadą, mamy także duży wpływ na dzieci, a co najważniejsze, możemy dawać dobry przykład. Nie bez powodu dzieci mówią i robią to, co usłyszą w domu. Oczywiście są też przyjaciele, znajomi, inne źródła wpływu, ale rodzina zajmuje bardzo ważne miejsce.
Opieka jest obowiązkiem nie tylko rodziny, ale także specjalistów. Specjaliści ośrodków opiekuńczych stale podnoszą swoje kompetencje i biorą udział w interwizjach, tj. w dyskusjach o przypadkach w ramach programu TBRI. Celem interwizji jest wzmocnienie umiejętności pracy według metodyki TBRI. TBRI – to wielofunkcyjna, elastyczna praktyka skoncentrowana na przywiązaniu i pokonaniu traumy, przeznaczona dla dzieci z trudną przeszłością, ale jej zasady mają zastosowanie do wszystkich. Centra opieki rejonu wileńskiego wzięły udział w konferencji zorganizowanej przez Państwową Służbę Ochrony Praw Dziecka i Adopcji, która dokonała przeglądu zmian w systemie opieki nad dziećmi, oceniła i nagrodziła ośrodki opiekuńcze i samorządy, które poczyniły największe postępy i przyczyniły się do wzmocnienia opieki nad dziećmi i porównała sytuację z Łotwą i Estonią.
Kierownicy ośrodków opiekuńczych mówią, że ich zespoły mają wiele planów i aspiracji, aby w środowisku rodzinnym znalazło się jak najwięcej dzieci znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, aby dzieci w tych rodzinach stały się silniejsze, kochane i bezpieczne. Jednocześnie silne zespoły opieki zastępczej zawsze są zdeterminowane, aby zapewnić opiekunom, rodzicom adopcyjnym, wszelką pomoc w sytuacjach kryzysowych.
Wszystkich, którzy chcą lub rozważają opiekę zastępczą, zapraszamy do kontaktu z najbliższym ośrodkiem opieki zastępczej, gdzie specjaliści udzielą wszelkich niezbędnych informacji i odpowiedzą na Państwa pytania.
Centra opieki na terenie rejonu wileńskiego:
PB Centrum Pomocy Rodzinie i Dziecku Rejonu Wileńskiego (ul. Mokyklos 64, wieś Giejsiszki, gmina Dukszty, rejon wileński), e-mail info@svgc.lt, tel. +370 682 44 719
PB Centrum Kryzysowe Rodziny i Dziecka Rejonu Wileńskiego (ul. Vilniaus 13, Kowalczuki, rejon wileński), e-mail info@seimoskc.lt, tel. +370 607 84 685
Inf. i zdjęcia kierowników centrów opieki