Sprawozdanie z Działalności Rady, Mera i Administracji Samorządu Rejonu Wileńskiego (Część II)

II. DZIAŁALNOŚĆ RADY

W roku sprawozdawczym pracę kontynuowało 31 demokratycznie wybranych członków Rady Samorządu Rejonu Wileńskiego. Radzie kadencji lat 2019-2023 przewodniczy pełniąca piątą kadencję mer Maria Rekś (Koalicja Akcji Wyborczej Polaków na Litwie Aljansu Rosjan „Związek Chrzescijańskich Rodzin”.

W roku 2021 zwołano 13 posiedzeń Rady, z których 11 odbyło się zdalnie. W trakcie posiedzeń podjęto 359 decyzji, z których przeważająca część dotyczyła sporządzania projektów dot. otrzymania wsparcia z unijnych funduszy strukturalnych, zarządzania mieniem samorządu, użytkowania go i dysponowania nim, zarządzania budżetem, organizacji pracy placówek oświatowych, socjalnych oraz opieki zdrowotnej, planowania przestrzennego.

Ważniejsze zmiany w ramach realizacji w 2021 roku decyzji Rady i Administracji Samorządu

Liczba mieszkańców w rejonie wileńskim co roku rośnie. W ciągu dziesięciu lat (2011-2021) przybyło ich prawie 10 tysięcy.

Samorząd rejonu wileńskiego bardzo wiele uwagi poświęca sprawom socjalnym. W rejonie skutecznie działa szeroka sieć placówek socjalnych. W 2021 r. dołączył do niej Dom Opieki Socjalnej w Kosinie (szerzej o tym – w rozdziale „Opieka socjalna“).

We wrześniu dokonano otwarcia wartej 2 mln euro dobudówki Przedszkola „Pelėdžiukas“ w Pogirach, w której małym mieszkańcom rejonu stworzono 100 nowych miejsc. W dwupiętrowym budynku z wewnętrznym dziedzińcem i tarasami otwarto 2 nowe grupy przedszkolne po 20 miejsc w każdej i 4 grupy żłobkowe po 15 miejsc w każdej. Kształcenie w przedszkolu „Pelėdžiukas“ odbywa się w językach litewskim i polskim. W budowę i modernizację budynku Samorząd zainwestowało 1,6 mln euro.

Pod koniec 2021 roku rozpoczęliśmy budowę Żłobka-Przedszkola w Wielkiej Rzeszy

W 2021 roku wykonaliśmy prac na kwotę prawie 300 tys. euro. Były finansowane ze środków Samorządu. Szacuje się, że nowoczesny żłobek-przedszkole na 125 miejsc o wartości 2,7 mln euro zacznie działać w 2024 roku. Zaplanowano tu wygodne i przytulne pomieszczenia dla dzieci i pracowników. Na ogrodzonym i oświetlonym terytorium będzie wewnętrzne podwórko z reprezentacyjną przestrzenią dla różnego rodzaju imprez i atrakcji dla dzieci. Zaplanowano również strefy zielone, trzy place zabaw dla dzieci, a dla wygody rodziców – parking samochodowy.

Efektywność energetyczna budynku żłobka-przedszkola będzie klasy A++. Na dachu zostanie zainstalowana elektrownia słoneczna, wewnątrz urządzone zostaną nowoczesne systemy wentylacji i chłodzenia.

 Ceremonia rozpoczęcia budowy Żłobka-Przedszkola w Wielkiej Rzeszy z udziałem posłanki Rity Tamašunienė (od lewej) i mer Marii Rekść.

Znaczące inwestycje w rozwój infrastruktury socjalnej

W 2021 roku w Bendarach dokonaliśmy otwarcia dwóch nowych wspólnotowych domów dziecka, w których tymczasową lub stałą opiekę będą otrzymywały dzieci pozbawione opieki rodzicielskiej. W jednym z tych domów już mieszka 7 nastolatków. W najbliższym czasie zamieszkać 3 dzieci.

Od lewej posłanka Rita Tamašunienė, wicemer Teresa Dziemieszko i mer Maria Rekść dokonują otwarcia wspólnotowego domu dziecka w Bendarach

Historia powołania przestronnego i dostosowanego do potrzeb dzieci domu sięga roku 2020. Wówczas Samorząd Rejonu Wileńskiego w celu płynnego przejścia od instytucjonalnej opieki nad dziećmi z rodzin ryzyka społecznego do opieki nad nimi w rodzinie i we wspólnocie przyznała 520 000 euro i nabyła dwa domy mieszkalne z działką pod prowadzenie wspólnotowych domów dziecka. Przygotowano tu 16 miejsc (po 8 miejsc w każdym domu) dla dzieci pozbawionych opieki rodzicielskiej.

Dzieciom stworzono środowisko przypominające warunki domowe, są zaopatrywane we wszystkie potrzebne dla nich rzeczy, mają zapewnione dobre żywienie, nauczanie, świadczenie usług medycznych, psychologicznych i innych, kształcą tu nawyki społeczne i codzienne. Głównym przeznaczeniem Centrum Dobrobytu Rodziny i Dziecka Rejonu Wileńskiego jest świadczenie pomocy kompleksowej: długoterminowej i krótkoterminowej pomocy socjalnej dla dzieci, rodzin, opiekunów i rodziców zastępczych. W centrum świadczone są usługi ogólne i specjalne, stacjonarna i niestacjonarna opieka socjalna nad dziećmi, pomoc rodzinie i wspólnocie.

Ulgowy przejazd komunikacją lokalną. W grudniu 2021 roku Rada Samorządu Rejonu Wileńskiego podjęła decyzję o możliwości nabycia biletu ulgowego z 50-procentową zniżką na przejazd transportem pasażerskim dla osób, które osiągnęły wiek emerytalny oraz biletu ulgowego ze 100-procentową zniżką dla osób, które osiągnęły 80 lat. Wprowadzenie ulgi ułatwi osobom z grup wrażliwych korzystanie z komunikacji publicznej, zwiększy ich mobilność, czym przyczyni się do zmniejszenia wykluczenia społecznego.

Polityka podatkowa, ulgi. Od początku 2021 roku weszły w życie zatwierdzone na posiedzeniu Rady zmiany dotyczące ulg podatku gruntowego dla rodzin wielodzietnych – wychowujących trójkę i więcej dzieci.

Samorząd Rejonu Wileńskiego szczególną uwagą otacza rodzinę jako fundament społeczeństwa i państwa, dlatego w celu wsparcia rodzin wielodzietnych od 2021 roku z budżetu samorządu pokrywany jest podatek gruntowy za ziemię o dowolnym przeznaczeniu o powierzchni do 3 ha na obszarach wiejskich oraz o powierzchni do 0,25 ha w m. Niemenczyn dla rodzin wychowujących trójkę i więcej dzieci w wieku do 18 lat lub za pełnoletnie dzieci w wieku 18-24 lat, które pobierają naukę w szkołach ogólnokształcących, szkołach zawodowych lub na uczelniach według  programów studiów dziennych. W 2021 roku rodzinom wielodzietnym przyznano ulgi za 587 hektarów, wysokość ulg – około 50 tys. euro.

Oprócz tego od opłaty podatku gruntowego za działki o powierzchni do 3 ha na obszarach wiejskich i o powierzchni do 0,25 ha w mieście Niemenczyn były zwalniane osoby niepełnosprawne (poziom zdolności do pracy od 0 do 40 proc.), osoby w wieku emerytalnym oraz osoby nieletnie, w rodzinach których na początek okresu podatkowego nie było osób zdolnych do pracy.

III. DZIAŁALNOŚĆ ADMINISTRACJI

Rejon wileński jest jednym z najszybciej rosnących pod względem liczby mieszkańców samorządem kraju. Na dzień 1 stycznia 2022 roku w rejonie wileńskim miejsce zamieszkania deklarowało 108 828 mieszkańców (o 1 491 osób więcej niż przed rokiem).

Cieszymy się, że liczba mieszkańców w rejonie wileńskim co roku rośnie. W ciągu dziesięciu lat (2011-2021) liczba mieszkańców rejonu wileńskiego wzrosła o prawie 10 tysięcy.

Jedną z największych gmin pozostaje gmina awiżeńska licząca 13 845 mieszkańców (o 888 mieszkańców więcej niż w roku 2020). Gmina niemieska od wielu już lat zajmuje pod tym względem drugie miejsce. Trzecią największą pod względem mieszkańców gminą jest mieszcząca się w bliskim sąsiedztwie Wilna gmina zujuńska – 8 498 mieszkańców (+419).

Na IV miejscu plasuje się gmina pogirska (7 604 mieszkańców), na V miejscu – gmina rzeszańska (7 393 mieszkańców (+225)), na VI miejscu – gmina rudomińska (6 291), na miejscu VII – gmina mickuńska (6 171 (+215)).

Mieszkańców przybyło również w gminach mejszagolskiej, bezdańskiej, suderwskiej, szaternickiej i mariampolskiej.

Wzrost rejonu odzwierciedla również stale rosnąca liczba wydawanych zezwoleń na budowę. W 2021 r. samorząd wydał 2 483 zezwolenia na budowę. To znacznie więcej niż w roku poprzednim.

IV. BUDŻET

Rada Samorządu Rejonu Wileńskiego zatwierdziła budżet w wysokości 106 062 100 euro dochodów. Dotacje z innych podmiotów sektora władzy wyniosły 35 604 100 euro, w tym: na wykonanie funkcji państwowych (oddelegowanych samorządom) przeznaczono 6 236 200 euro, na finansowanie potrzeb kształcenia – 28 207 200 euro, na rozwój edukacji cyfrowej w ramach usuwania skutków pandemii COVID-19 – 250 100 tys. euro, na potrzeby uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych – 19 700 euro, na finansowanie edukacji nieformalnej ze środków unijnych – 27 500 euro, inne dotacje – 863 400 euro.

Prognozowane dochody wyniosły 66 083 000 euro, opłaty lokalne – 2 700 000 euro, dochody z programu specjalnego ochrony środowiska – 160 000 euro, dochody placówek budżetowych – 1 464 000 euro oraz dochody z tytułu realizacji mienia materialnego – 51 000 euro. Na początku 2021 roku resztka środków budżetowych wyniosła 4 181 900 euro. Została przeznaczona na pokrycie braków budżetowych.

W ciągu roku plan budżetu zwiększono o 21 575,5 tys. z uwagi na następujące dochody: podatek dochodowy od osób fizycznych (5 283,0 tys. euro), specjalna dotacja docelowa dla samorządów (8 124,0 tys. euro), inne dotacje (3 448,0 tys. euro), dotacje dla samorządów z UE, inne środki międzynarodowej pomocy finansowej oraz ogólnego finansowania (3 489,6 tys. euro), kredyt (490,0 tys. euro na projekt inwestycyjny). Uwzględniając zbieranie dochodów zwiększono plan dochodów z tytułu opłaty lokalnej (400 tys. euro), z tytułu realizacji ziemi (1,3 tys. euro), z tytułu realizacji budynków i budowli (240,0 tys. euro), inne dochody (81,6 tys. euro).

Najwięcej dochodów otrzymujemy z tytułu podatku od osób fizycznych – 74 491 900 euro (54 proc. ogółu dochodów).

Dochody budżetu samorządu rosną. W latach 2018-2021 otrzymaliśmy o 47 526 500 euro dochodów więcej. W 2021 roku w porównaniu do roku 2020 otrzymaliśmy o 7 427 900 euro więcej.

 Po otrzymaniu zezwolenia na zaciągnięcie pożyczki na realizację projektów inwestycyjnych w 2019 roku podpisaliśmy z bankiem komercyjnym umowę na linię kredytową w wysokości 2 200 000 euro, w 2021 roku pożyczyliśmy 500 000 euro. Z pożyczonych pieniędzy w 2021 roku wykorzystaliśmy 942 500 euro.

Dochody budżetu Samorządu Rejonu Wileńskiego w latach 2018-2021 (tys. euro)

Zatwierdzony plan asygnowań na wydatki w 2021 roku wyniósł 111 004 800 euro. W 2021 roku wydatki wyniosły 129 327 700 euro i stanowiły 97,55 proc. uściślonego planu (uściślony plan wydatków wyniósł 132 580 300 euro). W 2021 roku placówkom oświatowym Samorządu Rejonu Wileńskiego przeznaczyliśmy prawie 50 mln 323 tys. euro.

Największą część asygnowań budżetu wykorzystano na oświatę – 42,7 procent. Na ochronę socjalną przeznaczono 11,9 proc. asygnowań, na mieszkalnictwo i gospodarkę komunalną – 10,9 proc., na gospodarkę – 10,5 proc., na ogólne usługi państwowe – 9,8 proc., na organizację odpoczynku, kulturę i religię – 6,0 proc., na ochronę środowiska – 4,7 proc., na ochronę zdrowia – 2,0 proc., na organizację porządku publicznego i ochronę społeczeństwa – 1,2 proc.

(Cdn.)