Palma wileńska to wyjątkowy i nieodłączny rytuał oraz tradycyjny symbol Niedzieli Palmowej. Aby ukazać piękno i znaczenie tradycyjnej palmy, prezentujemy wideo o tradycji wicia palm na Wileńszczyźnie.
Palmiarki dzielą się swoim doświadczeniem, przedstawiają nie tylko samą technikę wicia, ale także opowiadają o symbolicznym i religijnym znaczeniu palm oraz o tym, jak tradycja ta jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.
„Proces wicia palm trwa cały rok: zasiać wiosną, w czas zebrać i wysuszyć latem, pofarbować jesienią i dopiero potem wić. Jest to praca wymagająca niezwykłej precyzji i cierpliwości, a także dużej kreatywności i zamysłu artystycznego. Wicie palm wymaga czasu i chęci, głównie chęci, bo bez nich i miłości do tego rzemiosła nie będzie nic. W naszej rodzinie tradycja wicia palm przekazywana była z pokolenia na pokolenie i tak jest już od 7 pokoleń. Czasy się zmieniają, ludzie się zmieniają, tylko palma jest zawsze wieczna” – o tradycjach wicia palm i całorocznej pracy opowiada znana na Wileńszczyźnie palmiarka Agata Granicka.
Tradycja wicia palm na Wileńszczyźnie jest dziedzictwem kulturowym, kultywowanym od kilkudziesięciu lat. Tradycja ta ukształtowała się we wsiach położonych na północny zachód od Wilna, później rozprzestrzeniła się na całą Wileńszczyznę, gdzie do dziś jest kultywowana i przekazywana z pokolenia na pokolenie przede wszystkim przez mieszkających tu Polaków.
Palma Wileńszczyzny to artystyczna kompozycja z suszonych kwiatów i ziół, która ma cel sakralny i artystyczny. Dzisiejsze istnienie palmy wspierane jest przez jej różnorodne funkcje.
Palma wielkanocna jest ważnym elementem Niedzieli Palmowej, kiedy to w kościołach obchodzona jest Niedziela Palmowa i wiąże się z triumfalnym wjazdem Jezusa Chrystusa do Jerozolimy, kiedy machano Mu gałązkami palmowymi i rzucano je pod Jego stopy. Dziś palma uznawana jest także za dzieło sztuki reprezentujące tożsamość narodową Wileńszczyzny.
Od 2011 r. palma Wileńszczyzny jest certyfikowanym produktem dziedzictwa narodowego, a od 2019 roku tradycja wicia palm na Wileńszczyźnie wzbogaciła zbiór wartości niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Od 2021 r. palma jest symbolem identyczności Samorządu Rejonu Wileńskiego. W tym samym roku rozpoczęło swoją działalność Towarzystwo Palmiarek Wileńszczyzny.
W bieżącym roku Samorząd ogłosił, że będzie zabiegać o wpisanie tradycji wicia palm Wileńszczyzny na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Zapraszamy do zapoznania się z wyjątkową tradycją wicia palm na Wileńszczyźnie:
Zapraszamy także do odwiedzenia wystawy „Verba-rze”, która prezentuje sztukę wicia palm, a jej tradycje przekazywane są przez palmiarki z pokolenia na pokolenie. Na wystawie znajdują się fotografie Bartosza Frątczaka oraz instalacja artystyczna Agaty Granickiej i Edgara Vegisa, stworzona z prac różnych twórców ludowych. Wystawa będzie czynna do 7 kwietnia w galerii Anastazji i Antanasa Tamošaičiusów „Židinys” (ul. Dominikonų 15, Wilno).
Lietuviškai
Русский
English
